مقایسه کارایی روشهای نمونه برداری فاصله ای در تاغ زارهای منطقه سیاهکوه استان یزد

در این تحقیق با هدف تعیین روشهای فاصله ای که با دقت، صحت و سرعت مناسب بتوانند برآوردهایی از تراکم و تاج پوشش تاغزارها ارائه کنند، ابتدا دو قطعه 30 هکتاری در منطقه حفاظت شده سیاه کوه استان یزد که در قطعه اول تاغ (haloxylon ammodenderon c.a.mey) همراه با تک پایه هایی از اسکنبیل و در قطعه دوم تاغ خالص بود انتخاب و موقعیت تک تک درختان بعلاوه قطرهای تاج برای محاسبه تاج پوشش در هکتار ثبت گردید. به کمک نرم افزار arcgis نقشه موقعیت مکانی درختان تهیه و روشهای نمونه برداری فاصلهای اصلی و روشهای فرعی آنها (در مجموع 41 برآوردگر) اجرا شده و اقدام به محاسبه تراکم و تاج پوشش در هکتار برای روشهای مزبور گردید. نتایج حاصل با داده های واقعی حاصل آماربرداری 100 درصد مورد مقایسه قرار گرفت. مطالعه زمانی با تهیه یکسری ضرایب در کار زمینی و لحاظ نمودن آنها در اندازه گیری های انجام شده روی نقشه اجرا شد. بر اساس نتایج در منطقه اول با الگوی پراکنش تصادفی، روش فاصله ای زاویه منظم برای دومین فرد در برآورد تراکم و روش پنج درختی در برآورد تاج پوشش بیشترین صحت (اریبی نسبی به ترتیب 34/0 و 02/0- درصد) را نشان دادند. در قطعه دوم با الگوی پراکنش کپه ای، روشهای دو همسایه و ترانسکت با مساحت متغیر برای پنجمین فرد به ترتیب در برآورد تراکم و تاج پوشش (اریبی نسبی به ترتیب 21/0 و 34/0- درصد) صحیح ترین روشها بودند. در هر دو منطقه روشهای مبتنی بر اندازه گیری فاصله تا نزدیکترین فرد سریع تر از سایر روشها بودند. بررسی الگوی پراکنش با استفاده از 13 شاخص فاصله ای و کوادراتی نشان داد که الگوی پراکنش تاغ از تصادفی مایل به کپه ای در مناطق حاشیه کویر، تا کپه ای در کوهپایه ها متغیر است. همچنین بهترین شاخص ها برای تعیین الگوی پراکنش تاغ، شاخص های مربع تی، هولگیت، موریسیتا و تابع k رایپلی بودند. مونه بندی تاثیر زیادی در بهبود صحت روشهای فاصله ای نداشت اگرچه در برآورد تاج پوشش در نزد برخی روشها صحت را افزایش قابل توجهی داد. مقایسه دقت بر اساس معیار rmse نشان داد که روش زاویه منظم برای سومین فرد پس از روشهای پلات با مساحت ثابت و روشهای چند درختی دقیق ترین روش در برآورد تعداد در هکتار بود (میانگین نسبی مربعات خطا برابر 89/11 در منطقه اول و 46/23 در منطقه دوم). در خصوص تاج پوشش در هکتار روش مربع با نقطه مرکزی پس از روشهای پلات و چند درختی دقت بالاتر از سایرین داشت و پس از آن روشهای نقطه مشترک و روشهای ترکیبی قرار گرفتند (میانگین نسبی مربعات خطا برابر 3/35 در منطقه اول و 5/37 در منطقه دوم). از نظر معیار t × (e%)2 روشهای پنج درختی، ترانسکت با مساحت متغیر و زاویه منظم برای سومین فرد برای برآورد تعداد درهکتار و روشهای مربع با نقطه مرکزی و دومین همسایه نزدیک برای برآورد تاج پوشش در صدر قرار گرفتند. استفاده از الگوریتم تاپسیس نشان داد که در مجموع برای برآورد تراکم از بین روشهای فاصله ای، روشهای زاویه منظم برای سومین فرد و مربع تی پس از روشهای چند درختی و برای برآورد تاج پوشش روشهای مربع با نقطه مرکزی و چند درختی در این دو منطقه مناسب هستند.